Wat is een waterhoofd?
Waterhoofd, medisch bekend als hydrocefalus, is een ernstige aandoening die ontstaat wanneer er een overmatige hoeveelheid hersenvocht in de hersenholtes van de baby aanwezig is. Dit leidt tot een verhoogde druk in de hersenen en kan een scala aan gezondheidsproblemen met zich meebrengen. De term “hydrocefalus” is afgeleid van het Grieks en betekent letterlijk “te veel water in het hoofd”. Het is van essentieel belang om deze aandoening vroegtijdig te herkennen en te behandelen.
Oorzaken van waterhoofd
De oorzaken van een waterhoofd bij baby’s kunnen variëren. Hieronder zijn enkele van de meest voorkomende oorzaken beschreven:
Te grote aanmaak van hersenvocht
Hoewel dit zelden voorkomt, kan een te grote aanmaak van hersenvocht leiden tot hydrocefalus. Dit fenomeen kan het gevolg zijn van genetische factoren of afwijkingen in de hersenen van de baby.
Gestoorde afvoer van hersenvocht
De meest voorkomende oorzaak van hydrocefalus is een blokkade in de afvoerwegen van het hersenvocht. Dit kan ontstaan door misvormingen, tumoren of littekenweefsel dat de normale stroom van het hersenvocht belemmert. In sommige gevallen wordt het hersenvocht ook niet goed opgenomen door de bloedbaan, wat leidt tot een ophoping.
Tekort aan hersencellen
Bij bepaalde stofwisselingsziekten of hersenbeschadiging kan er een tekort aan hersencellen ontstaan. Hierdoor kunnen de kamers in de hersenen groter worden, wat resulteert in een toename van het hersenvocht. In deze situaties is de intracraniale druk vaak niet verhoogd, maar het volume van het hersenvocht is wel aanzienlijk toegenomen.
Symptomen van waterhoofd bij baby’s
Het herkennen van de symptomen van hydrocefalus bij baby’s is van cruciaal belang voor een vroege diagnose en behandeling. Hier zijn enkele van de meest voorkomende symptomen:
- Een te snelle groei van het hoofd
- Een gespannen fontanel (de zachte plek op het hoofd van de baby)
- Uitgezette aderen op het hoofd
- Lusteloosheid of overmatige slaperigheid
- Prikkelbaarheid zonder duidelijke reden
- Uitpuilende ogen
- Soms stuipen of epileptische aanvallen
- Moeite met het heffen van het hoofd in buikligging
- Verminderde eetlust
- Achterstand in de motorische en/of mentale ontwikkeling
Diagnose van hydrocefalus
Een vroege diagnose is essentieel om ernstige schade aan de hersenen te voorkomen. Artsen maken gebruik van verschillende beeldvormende technieken, zoals CT-scans of MRI’s, om de aanwezigheid van herpesvocht in de hersenen te bevestigen en de oorzaak te achterhalen. Dit stelt hen in staat om een gepaste behandelstrategie te bepalen.
Behandeling van waterhoofd
De behandeling van hydrocefalus is meestal gericht op het verminderen van het vocht en de druk in de hersenen. Er zijn verschillende opties beschikbaar:
Verwijderen van de oorzaak
In sommige gevallen kan het nodig zijn om de onderliggende oorzaak van de hydrocefalus weg te nemen. Dit kan via een operatie, waarbij de arts de blokkade verwijdert of een afwijking corrigeert.
Drenagesystemen
Als de oorzaak niet kan worden verholpen, kan een neurochirurg besluiten een drenagesysteem te installeren. Dit systeem, ook wel een shunt genoemd, afgevoerd via een buisje, dat het overtollige hersenvocht van de hersenen naar een ander deel van het lichaam, bijvoorbeeld de buik, afvoert, waar het kan worden opgenomen door het lichaam.
Aangeboren en niet-aangeboren oorzaken van hydrocefalus
Bij baby’s komt hydrocefalus vaak aangeboren voor, wat betekent dat het al aanwezig is bij de geboorte. Statistieken tonen aan dat ongeveer 1 op de 500 baby’s met aangeboren hydrocefalus ter wereld komt. Deze aandoening kan echter ook ontstaan door niet-aangeboren oorzaken, zoals:
- Infecties tijdens de zwangerschap, zoals toxoplasmose of cytomegalovirus
- Medicijnen die de moeder tijdens de zwangerschap gebruikt
- Genetische aandoeningen die de ontwikkeling van de hersenen beïnvloeden
Conclusie
Hydrocefalus is een ernstige aandoening die tijdige herkenning en behandeling vereist. Bij de eerste symptomen is het belangrijk om een arts te raadplegen en hulp te zoeken. Met de juiste diagnose en behandeling kan de kwaliteit van leven van de baby aanzienlijk worden verbeterd. Voor uitgebreide informatie en ondersteuning over dit onderwerp, kun je terecht op Babyhobbels.nl.
